Kendimizi geliştirmek için kısa vadeli ve uzun vadeli hedefler belirleriz. Kimi hedeflerimizin gerçekçilik oranı daha yüksek, kimisinin ise daha düşük olabilir. Kendimize belirlediğimiz hedefler ve kurduğumuz hayallere gide yolda zaman zaman kendi kendimize engeller koyarız. Bazen yeterli bilgiye sahip olmadan hayalleri yüceltiriz, bazen ise aslında başkalarının bizden beklediği, salında bizim kendimiz için çok da istemediğimiz yollara sapacak hedefler belirleriz.
Ulaşmak istediğimiz hedefe giden yoldaki engellerin en önemlisi kısa vadeli düşünmek yani uzun vadeli düşünmemektir.
Şimdi sayacağım özellikler açısından kendinizi değerlendirdiğinizde, çıkardığınız sonuca göre hedefinize ulaşma konusunda kendinize şöyle bir dönüp bakmanız faydalı olacaktır.
İnsan Doğasının Yasaları kitabında Robert Gereene amaçlanmamış sonuçlar, taktiksel cehennem, kağıt şerit çılgınlığı ve boş şeylerin içinde kaybolmanın öngörüsüzlüğün dört belirtisi olduğunu savunur.
- Amaçlanmamış sonuçlar: Problemi tanımlamadan, üzerine yeteri kadar düşünmeden hemen sonuç arama ve problemin bir an önce çözülmesine odaklanma hatasıdır. Düşünmeden harekete geçmek bir nevi dürtüsel bir tavırdır.
- Taktiksel cehennem: düşünmeden direkt çözüme ulaşma umuduyla dürtüsel hareket edilen bir alana o kadar çok yatırım yapmışsınızdır, o kadar çok emek vermişsinizdir ki, şimdi geri dönmek çok zor ve vazgeçmek çok mantıksız görünüyordur. Artık kendi egonuza aslında haklı olduğunuzu kanıtlamanız gerekiyordur. Bu duruma düştüğünüzü fark ediyorsanız eğer, yapacağınız en iyi şey olabildiğince en erken vakitte zihinsel ve fiziksel enerjinizi, sizin için aslında doğru olan alana bir an önce yönlendirmek olacaktır. Hedefiniz yolunda stratejiler geliştirin fakat taktik peşinde koşmayın.
- Kağıt şeridi çılgınlığı: 1929 yılında Wall Street’e giden yolda borsada kazanan var anlamına gelen kağıt şeridi sesi ve bu sese oluşan koşullanma, günümüzde kendini cep telefonlarımızdan gelen anlık bildirim seslerine bıraktı. Her an bildirim gelebilir, hatta her an bildirim gelsin istiyoruz. Bu da dikkat süresinin azalmasına, hemen sonuç bekleme isteğine ve sabırsızlığa yol açtı. Dolayısıyla da uzun süreli hedefler için bekleyebilme ve daha uzun süre sabır gösterebilme gerekliliğini yerine getirmede çok zorlandığınızı fark ediyor olabilirsiniz. Bu da uzun vadede motivasyonunuzu sürdüremeyeceğinizi gösterir.
- Boş şeylerin içinde kaybolmak: Mükemmeliyetçilik ve aşırı sonuç beklentisi, ilerleyeceğiniz yolda her detaya odaklanmanız gerekiyormuş gibi düşünmenize yol açabilir. Hatta düşünmekten ziyade kontrol etme zorlantısı yaratabilir. Bu da siz fark etmeseniz bile gereksiz ayrıntılarla zihninizi meşgul etmenize ve temelde ulaşmanız gereken hedefe ayırmanız gereken vakti ve enerjiyi boş konulara aktarmanıza yol açabilir. Yani zaman ve enerji kaybı yaşarsınız. Dolayısıyla da istediğiniz sonuca ulaşmanız ya çok daha uzun sürer ya da ulaşamazsınız.
Bu dört maddeden ortak çıkarım yapmanız gereken psikolojik parametre ‘kaygı’dır. Kaygılı yapınız varsa dürtüselliğiniz, koşullanmanız, bir an önce sonuç beklentiniz artacaktır. Hedeflerinize adım adım ulaşırken kaygınızla sağlıklı iletişim halinde olmayı, kaygıyı yönetebilmeyi öğrenmenizde fayda vardır. Bunun için öncelikle kendi becerilerinizi devreye sokabilir, eğer bu beceriler yetersiz geliyorsa yüzyüze ya da bulunduğunuz yerden online psikolojik danışmanlık alabilirsiniz.